Roken

Vroeger bestond longkanker nog niet; stoere cowboys en dokters met veel gezag vertelde dat roken zelfs gezond was.Op verjaarspartijtjes stonden de sigaretten en sigaartjes voor de grijp op de salontafel. Iedereen pafte er vrolijk op los.Buiten die partijtjes waren pa en ma nauwelijks echte rokers. Sigaretten waren duur. Net als drank kwamen ze alleen bij partijtjes het huis binnen wandelen.Verwarming was beperkt tot de huiskamer, daar stond een potkachel die gestookt werd met eierkolen.Rijkere mensen hadden een haard die gestookt werd met antraciet. Antraciet bleef rustig de hele nacht zachtjes branden en verspreidde weinig stof.Eierkolen waren gemaakt van samengeperst antracietgruis, brandde wel wat feller maar waren na een paar uur uitgebrand.De eerste die ’s ochtends opstond mocht de kachel aansteken, spannend!

Mijn slaapkamer was naast de woonkamer. Om er voor te zorgen dat ik ook wat warmte in mijn slaapkamer kreeg had pa bovenin de tussenmuur (zandsteen dus zacht) een langwerpig gat gezaagd.In dat gat werd heel netjes een langwerpige bijna geruisloze ventilator gemonteerd.Zo een verbouwing dat mocht niet van Eigen Haard (dachten we), maar een beetje burgerlijke ongehoorzaamheid was pa niet vreemd.(De onderburen sloopten de hele tussenmuur (maar dat waren middenstanders, die durfden dat wel).Onvermijdelijk kwam dus de dag dat er een verjaarpartijtje was én dat het koud was.De huiskamer bleef, achteraf geconstateerd, wonderlijk vrij van rook. Ieder stak dus nog maar eentje op, zelfs tante Rie had nauwelijks last van de rook.

‘s Avonds mocht ik naar bed, meeroken avant la lettre.

Kees

Het leiden/lijden van Ton Zwart vergeleken met het  leiden/lijden van Kees Mulder

Ma kon soms verzuchten “ik leid/ lijd wat af met mijn vier mannen”; dit was half genieten en half verzuchten. Ze vond het wat leuk dat ze in een mannenhuishouden leefde, maar tegelijkertijd mistte ze vrouwen om zich heen. Vroeger begreep ik dat niet; het was toch gezellig? Wat kon ze nu nog meer wensen dan ons om zich heen?

Pa Gaf geen Kusjes

Pa gaf geen kusjes.
Opa ook niet.
Pa gaf pakkerds, dat is je lippen stijf op elkaar en dan lucht naar binnen zuigen dat gaf een brommend geluid.

Fedor

Een echte zoen was te veel sentiment voor die toch wel geremde man. Gelukkig dat Ma dat voor een goed deel heeft gecompenseerd.

Kees

In het computer museum

Bij het opruimen van het huis kwamen we veel oude computer spullen en documentatie tegen. We hadden de verwachting dat met name de oude computerspullen wel interessant zouden zijn voor een van de computermusea in Nederland. We hebben twee musea aangeschreven, Stichting computermuseum reageerde gewoon in zijn geheel niet, of het is slapende of ze worden overstroomd met mail, maar dan nog zou het wel fijn zijn om dat te vernemen. Het computer museum van de Universiteit van Amsterdam reageerde vrij snel, maar was duidelijk afhoudend. Wilt u zo vriendelijk zijn om wat foto’s te maken, zodat ik kan beoordelen of het interessant is. Vrij snel na het opsturen van de foto’s kwam er een reactie van de conservator terug dat er wel het een en ander geschikt zou kunnen zijn voor de collectie.

1 2 ►

Onze gedachte was dat het wel de hardware zou zijn, maar het bleek met name de documentatie te zijn die de aandacht had getrokken. En ja er was wat documentatie, enige meters. Deze zijn opgehaald geinventariseerd, gesorteerd en een deel is bij het oud papier gegaan. Doch twee meter plankruimte wordt bezet  www.science.uva.nl/museum/univacdocu.php ook is er een programeerbord meegegaan www.science.uva.nl/museum/univacpatch.php.

Een klein stukje geschiedenis, Pa is nadat hij diverse baantjes als monteur heeft gehad (bv Paragon) in dienst getreden bij Remmington op de Overtoom in Amsterdam. Na enige tijd kwam hij bij het onderdeel Univac terecht, de Remminton kantoor machines gingen onder de naam Univac verder. Later werd Univac Sperry en nog later Unysys.

Pa is weer thuis!

Pa, wat moeten we met je doen als je dood bent, dit was een vraag waar we het antwoord wel van wisten, maar die we regelmatig in een melige bui aan hem stelde. Het vaste antwoord was dan, geef mij maar aan de vullisman mee, ik vind dat gedoe allemaal niets en ik merk er toch niks van. Toen ik een half jaar geleden zijn crematie met hem voorbereide vroeg ik hem weer wat er moest gebeuren, om vervolgens samen met hem op de website van uitvaartdirect.nl de crematie alvast in te kopen. Wat moet er met je as gebeuren! laat dat maar op Westgaarde achter want daar hoeft verder niets meer mee. Ik verzocht pa of de as niet opgehaald mocht worden om ons een gelegenheid te geven om het na enige tijd ergens te verstrooien. Als atheïst heb je al zo weinig rituelen en het leek mij fijn om een aanleiding te hebben om met de naasten bij elkaar te komen, wat te mijmeren, herinneringen op te halen en vervolgens het rouwproces af te ronden met het verstrooien van de as. Vandaag hebben Kees en Ik het as opgehaald en staat de Urn nu boven op het kleine kamertje. Hoe meer ik er nu over nadenk lijkt mij het wel in de geest van pa om als Fedor weer terug is om hem in een vullisbak of vuilnisbelt te verstrooien. Krijgt pa toch nog zijn zin.

Ton

Mees en Hope

Pa had bereikbaarheidsdienst, dan had hij een semafoon bij zich. Deze semafoon was behoorlijk groot, ik schat zo een 50 cm hoog 30 cm breed en 15 cm diep. Deze nam hij mee op de Solex in de zijtas. Aan de andere zijde zat zijn gereedschap. Op de semafoon zaten drie lampjes die in verschillende combinaties aan en uit konden. Elke combinatie vertegenwoordigde een klant. Als de semafoon afging, dan klonk er een keiharde bel en ging er een combinatie van de lampjes branden. Pa wist dan dat hij een telefooncel op moest zoeken om de klant te bellen, daar er waarschijnlijk een storing aan de computer was. Het was een koude zonnige winterdag en de semafoon ging af, het bleek dat er een storing was bij Mees en Hope gevestigd aan een van de grachten in Amsterdam. Ik vroeg als jochie of ik mee mocht. Achterop de Solex mee. We betraden het imposante grachtenpand en moesten naar boven, waar we een grote ruimte betraden, het was de voormalige binnenplaats tussen het voor en achterhuis, die men bij de verdiepingen had getrokken. Immens wit licht en het was er koud, de ruimte werd gekoeld. In de ruimte stond een groot mainframe, met tape units en ponskaart lezers. Monitoren en toetsenborden bestonden nog niet. Flikkerende lampjes talloze drukknoppen, draaiende tape’ s en stapels ponskaarten die ingeslikt werden en er weer uitkwamen. Nergens aankomen hoor, werd mij uitdrukkelijk gezegd. Doch die ponskaarten, die bleven mij maar aanstaren, het was zeer aantrekkelijk om dat eens goed te bestuderen. Uiteraard was ik vergeten dat ik er niet aan mocht komen, kortom daar ging mijn hand richting ponskaartlezer. Meteen, toen ik het aanraakte, stopte de computer met het inlezen van de ponskaarten. Boos kwam een operator, die even de computerruimte had verlaten, terug. Heb jij er aangezien? Nee meneer eerlijk niet, loog ik, terwijl ik op mijn benen stond te trillen. Al snel kwam Pa aangewend om mij aan te spreken. Die dag is het niet meer goed gekomen met mijn schuldgevoel. Pa was het denk ik al weer vergeten, maar de volgende ochtend vroeg ik mij nog steeds af of hij nog boos op mij was. Ik denk het niet.

Ton

Univac

Als kind dat zullen jullie ook wel gedaan hebben ben ik wel met hem mee geweest naar zijn werk. Eerst waren dat ponskaart machines, sorteerders enzo. Een truuk die die met meerdere mensen uithaalde was, hij had een stapel ponskaarten die die door zo’n sorteerder liet lopen en voila iedere kaart op dezelfde kleur in hetzelfde vakje. Ik geloofde meteen dat dat ding op kleur kon sorteren en pa vertelde dat er mensen waren die geloofde dat dat ding op kleur kon sorteren nou ik was daar ook van overtuigd je zag het toch? Hij stond ook op de rai althans met het installeren van een indrukwekkende configuratie. Daar had ie een paar muzikale test. Let op zei ie dan zo direct komt het paard ingallop, wanneer dan vroeg ik, oh dat ga jij me zodirect vertellen en na een tijdje deden de 4 tapeunits een geluid als een paard na. Voor een andere ’test’ liet hij de printer het  Wilhelmus zoemen. Toen we ergens waren en hij moest s’avonds werken zei ik tegen de operator ‘hij is een goeie hoor’ en de operator beaamde dat. Ja ik vond pa wel wat.

Fedor

cadeautjes

Als pa s ’avonds uit zijn werk thuiskwam. Had hij vaak cadeautjes bij zich bv een tros druiven.
Blijkbaar van zijn zakgeld gekocht dit deed hij vele jaren.

Fedor

Sleutels

Toen ik pas in de Quellijnstraat woonde vervuilde mijn huis danig. Pa trok zich de rommel aan en begon mijn huis op te ruimen. Ik vroeg hem om dat te laten en vroeg hem mijn sleutels terug. Jaren later merkte ik dat iedereen behalve ik sleutels van zijn appartement had, ik zei dat als hij gevallen was en geen hulp kon halen dat wij misschien bij hem konden komen. De argumenten lieten hem wel denken maar hij liet de sleutels waar ze waren.

Fedor

Boos?

Toen ma 3 maanden dood was vroeg pa of ik het goed vond of hij naar een andere vrouw mocht omkijken.
Natuurlijk pa doen, ma zou dat ook goedvinden.
Ik kwam bij pa altijd op momenten dat het mij uitkwam, op de avondschool zat ik wel 2 keer per week bij hem. Later toen we een auto  hadden gingen we meestal op zondag.
Daar kwamen we dan ook vaak Gerda tegen die verlevendigde het geheel enorm met haar vragen.
Pa was stil wel aanwezig maar vertelde niks zijn reacties konden zijn natuurlijk en meer van dat soort.
Waaraan je merkte dat hij wel aanwezig was.
Pas na zijn dood realiseerde ik me dat hij bij jullie wel spraakzaam was, nu vraag ik me af of hij nog steeds boos op me was

Fedor

Lesje leren

Ik denk dat ik een jaar of 12 was we zaten op solexen en fietsen misschien was Arda ook mee.
Ik denk dat het de rond de IJsselmeer tocht was en we in Friesland waren.
Voor de leeftocht stopten we voor een zelfbediening zaak.
Ma ging naar binnen voor wat boodschappen terwijl wij buiten wachten op ronkende mototoren.
Toen ma buitenkwam bleek dat er verkeerd was afgerekend. Pa foeterde dat ie dat meisje
wel eens een lesje zou leren en der achter haar toonbank zou halen. Waarop ik in ieder geval
pa beaamde verbaasd was toen iedereen opstapte en rustig wegreden.

Fedor

Madrid en Portugal.

Ik vroeg pa of ie met mij naar Roeland wilde gaan om te logeren en wat van Madrid te zien.
Hij had al het een en ander van Madrid gezien (meer dan ik).
Ik kan me herinneren dat wij tapas hebben gegeten en we naar Toledo zijn geweest.
Een soort Valkenberg maar dan mooier qua huizen.
Er waren Toleedse zwaarden te koop.
En veel toeristen liepen dan ook rond met kleurrijke zwaarden, bijna had ik me ook laten verleiden.
Op tafel van pa stond een briefopener in dezelfde stijl kan me niet herinneren dat we die daar hebben gekocht, als je hem vindt wil je hem dan bewaren.

We kwamen met het vliegtuig aan in Portugal.
Ik kende Lisboa doordat ik er met Marleen eerder in Portugal was geweest.
We hadden een kamer in een simpel hotel. De eigenaar praatte zodanig Portugees met me dat ik hem verstond (misschien praatte hij wel Spaans, maar ook onderweg verstond ik het aardig).
Wat me aangenaam trof was dat hij na het aankleden zijn boeltje pakte en we de hele dag onderweg gingen niet gehinderd door middag tukjes of avond napjes.
We liepen gewoon hotel links af en zagen wel waar we uitkwamen. Ongetwijfeld zijn we in de verticale tram geweest en in de tuinen van de koninklijke ruïne.
Heerlijk ik ben blij dat ik dat met hem gehad heb. Het volgende jaar wilde ie niet meer ook niet in aangepaste form maar binnen is binnen.

Fedor

Roken

Roken was thuis een Part-time bezigheid. Als er een verjaardag aankwam, werden er diverse merken sigaretten gekocht en in glazen op tafel gezet. De visite kon dan naar hartenlust genieten van een paffertje. Uiteraard raakte de sigaretten die avond nooit op. Pa en Ma rookte de volgende dagen de resterende sigaretten op. Tot dat er weer een aanleiding was om sigaretten te kopen.

Langzamerhand werd roken door de drie zoons een full time aangelegenheid, grote asbakken op tafel en allemaal aan de shag. Ondanks dat Ma overleed aan de gevolgen van Kanker was het voor niemand van ons reden om te stoppen met roken. Zo in de loop van de jaren zijn de zonen gestopt met roken, het krijgen van kinderen, samenwonen etc etc waren redenen om de peuk nimmer meer op te pakken. Voor Pa gold dat anders, die ging zo langzamerhand meer roken, en met name als er iemand op visite was. Hij vond het reuze gezellig als je bij hem was en hij vierde dat met het regelmatig opsteken van een shagie. Dat het de bezoeker tranende ogen en een stinkend pak opleverde, kon pa niet weerhouden om er nog een op te steken. Doordat het gezichtsveld van pa steeds slechter werd, en ook zijn motorriek hem steeds meer in de steek begon te laten moest het bezoek shagies voor hem gaan draaien. Als ik op visite was had ik de taak om zo achter elkaar een shagie of veertig te draaien. Ondanks dat ik al meer dan 25 jaar niet meer rookte, was het draaien van een shagie een bezigheid die er op leek of ik het nog meerdere keren per dag deed. De vaardigheid is nooit verdwenen. Pa is een periode bij ons thuis geweest omdat hij een flinke infectie had opgelopen. Marlou en ik hadden al tegen elkaar gezegd dat we hoopte dat hij het roken tot een minimum binnen zou beperken. Ik had Marlou toegezegd dat ik hem zou verzoeken weinig binnen te roken. Doch tot mijn grote verbazing heeft hij nimmer binnen gerookt bij ons thuis, en dus heb ik hem dat ook nooit hoeven te vragen. Hij vroeg aan één van de huisgenoten om zijn jas te pakken zodat hij buiten in de tuin zijn paffertje kon oproken.

Zoals bekend geacht mag worden is Pa zijn laatste periode ook bij ons thuis geweest, vanuit het ziekenhuis heeft hij de terminale fase bij ons thuis in een hoog laag bed in de huiskamer doorgebracht. Ook in die periode heeft hij niet binnen gerookt, maar ook niet buiten, hij kon zijn bed niet meer uit dus het roken was gedaan.

De laatste maandag, voordat hij op zijn verzoek in een palliatieve sedatie werd gebracht , stelde ik hem voor om lekker een shagie binnen te roken. Iemand die bewust zijn laatste dag van zijn leven beleefd is wat mij betreft gemachtigd om binnen te roken. Ja maar, zei hij, dat kan toch niet. Mij daar niets van aantrekkend heb ik hem lekker een shagie gegeven, die hij met smaak heeft opgerookt. Die dag volgde er nog drie shagies. Marlou had de ochtend gewerkt en bij thuiskomst begreep ze dat er binnen was gerookt. Geïrriteerd was ze daardoor, kon je dan niet op zijn minst een kaarsje aansteken om de geur weg te krijgen. Pa en ik hadden de grootste schik, lekker samen tegen de gevestigde orde in(ook al is dat mijn eigen orde) doen waar je zin in hebt.

Ton